Mahmut Esat BOZKURT (1892-1943)

Mahmut Esat Bozkurt ; 1892 yılında, İzmir Kuşadası'nda doğdu. İzmir İdadisi'nden sonra, 1911 yılında İstanbul Hukuk Mektebi'nden mezun olarak, İsviçre'de Lozan ve Freiburg üniversitelerinde öğrenim gördü ve kapitülasyonlar konusunda doktora yaptı.

İzmir'in Yunanlılar tarafından işgalinden sonra Kurtuluş Savaşı'na katılmak üzere yurda döndü ve Ege Bölgesi'nde Kuvayı Milliye teşkilatının içinde yer alarak, önemli yararlıklar gösterdi. Kurtuluş Savaşındaki hizmetleri sonucu TBMM tarafından Kırmızı-yeşil şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi.

Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne birinci dönemde girdi. Hayatının sonuna dek İzmir'den aralıksız 7 dönem milletvekili seçildi. Londra Konferansı Heyeti'nde görevlendirildi. Adalet ve İktisat Bakanlıkları yaptı.

Türk bandralı Bozkurt Vapuru ile Fransız bandralı Lotus Vapuru'nun Adalar Denizi'nde çarpışması olayında; Türkiye-Fransa uyuşmazlığını Milletlerarası Lahey Adalet Divanı'nda, ülkemizi temsil ederek, lehimize sonuçlandırdı.

Türk Medeni Kanunu'nun mimarı olan Mahmut Esat Bozkurt, Ankara ve İstanbul Üniversiteleri'nde Türk Devrim Tarihi ve Devletler Hukuku okuttu.

Süleyman Necati Güneri (1889-1944)

1889 yılında Kiğı’da doğdu. İlk ve orta tahsilini doğduğu nahiyede tamamladı. Konya Hukuk Mektebi 'ne gitti ve buradan 1911 'de mezun oldu. Konya'ya hakim olarak atandı, bir taraftan da Türk Sözü gazetesinde baş muharrir olarak çalıştı. Daha sonra Diyarbakır (Ergani) İdadisi ve Konya Terakki İdadisinde öğretmenlik yaptı.

1912 yılında Erzurum'a geldi. İttihat ve Terakki Mektebi'nde müdürlük ve Türkçe öğretmeni olarak görev yaparken, Erzurum Meclis-i Umumi Azalığına seçildi. Albayrak gazetesini de bu sırada çıkardı.

1916'da Erzurum'un Ruslar tarafından işgaline kadar gazetenin yayımını sürdürdü. İşgalde Konya'ya dönerek İttihat ve Terakki Mekteplerinde müdürlük yaptı. Ayrıca Fırkanın Konya Merkez Azalığında görev aldı. 19l8'de Erzurum'un kurtarılmasıyla Erzurum’a dönerek, Albayrak gazetesini tekrar çıkarmaya başladı ve aynı adı taşıyan özel okulu kurdu.

Son Osmanlı Meclisinde  Erzurum mebusu olarak bulundu. Ardından I. TBMM'ye (1920-23) Erzurum milletvekili olarak girdi. 2 Aralık 1920'de Ermenistan'la imzalanan Gümrü Antlaşması'nı hazırlayan kurulda delege, 1921'de Bekir Sami Bey başkanlığında Londra'ya giden kurulda danışman olarak bulundu. I. TBMM'de İkinci Grup adı verilen muhalefet içinde yer aldı. İzmir Suikastı (1926) dolayısıyla Ankara İstiklal Mahkemesi'nce yargılandı ve beraat etti. Beşinci Dönem (1935-39) Zonguldak milletvekili olarak TBMM'de bulunduktan sonra çeşitli okullarda tarih ve coğrafya öğretmenliği yaptı. 20 Haziran 1944 tarihinde  İstanbul’da vefat etti.

Ali RATİP (1893 – 1965)

Asıl ismi Ali Sinan Tekelioğlu olan Ali Ratip; 1893 yılında Edirne’de doğdu. 1911 yılında  Harp Okulundan mezun olarak, 1912 yılında Balkan Savaşı’na katıldı. Bu savaşta yaralanarak esir düştü ve bir süre  Yunanistan’da tutsak kaldı. Esaretten dönüşü müteakip Sina ve Çanakkale cephelerinde savaştı.

Yüzbaşı rütbesinde Kurtuluş Savaşı’na katılmak için Anadolu’ya geçti. Urfa ve Maraş yöresindeki Kuvâ-yi Milliyecileri örgütlemesi için Mustafa Kemal tarafından Tekelioğlu Sinan Paşa unvanıyla Kilikya Bölgesi Komutanlığına atanarak, Adana ve yöresinde halkın işgal kuvvetlerine karşı mücadelesini örgütledi.

Kurtuluş Savaşı sonrası 1924’te binbaşı rütbesiyle emekli oldu. 1927’de Fethiye, 1931’de Akşehir kaymakamlıklarında bulundu. 1935’te İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdikten sonra Adana’da avukatlık yaptı. 1938-1950 arası Cumhuriyet Halk Partisi’nden, 1950-1957 arası ise Demokrat Parti’den Adana milletvekili seçildi. 1965 yılında Ankara’da hayatını kaybetti.