Nafi Atuf KANSU; Asker olan babasının görevi nedeni ile 1891 yılında Mekke'de doğmuştur. Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren 20 yıl süre ile Erzurum Milletvekilliği yapmıştır.
1921 yılında Ulusal Kurtuluş Savaşı'nın içinde Mustafa Kemal'in yanında yer alan ilk Kuvayı Milliyecilerdendir. Doktor Aziz Emin Paşa'nın oğlu olan Nafi Atuf KANSU Mülkiye Mektebi'ni bitirdikten sonra, 1910 yılında Edirne'ye maiyet memuru olarak gitti. İttihat ve Terakki Numune Okulunda öğretmenlik yaparken 2-3 sene sonra eğitim üzerine incelemelerin yer aldığı ve kendisinin de bu konuda yazılar yazdığı Sai ve Tetebbu (Çalışma ve İnceleme) dergisini çıkardı.
Pedagoji tarihi, Türkiye Maarif tarihi ve Tolstoy'un eğitim düşünceleri üzerine de yazılar yazan Kansu'nun bu eserleri daha sonra kitap olarak yayınlandı. 1914 Bursa Muallim Mektebi Müdür Muavinliği ile Dariüleytamlar İkinci Müdürlüğünde görev yaptı.
1921'de Ankara'da Milli Hükümetin emrinde çalışmaya başladı. Basın Yayın Genel Müdürü oldu. Misak-ı Milli Gazetesi'ni yönetti. 1922-1924 yılları arasında Milli Eğitim Bakanlığı Orta (Öğretim) Tedrisat Umum Müdürlüğü'ne, sonra da Maarif Müsteşarlığına getirildi.
İzcilik hareketinin 1912 yılından itibaren okullarda ilk uygulayıcılarından olan eğitimci ve siyaset adamı Nafi Atuf KANSU, 1927'de milletvekili seçilerek hayatının sonuna kadar Erzurum milletvekili olarak TBMM'de bulundu. 1937 senesinde siyasi müsteşarlıklar ihdas edilince Milli Eğitim Bakanlığı'nda siyasi müsteşarlık yaptı. 1948 yılında vefat etti.