15 Nisan 2013 Pazartesi

Yusuf Kemal TENGİRŞENK (1878- 1969)


Prof.Dr.Yusuf Kemal TENGİRŞENK; 1878 yılında Sinop’un ilçesi Boyabat'a bağlı Çampaşasakızı köyünde doğdu. Boyabat’ta  ilk eğitimini yaparak, Kuleli İdadisine girdi, kısa bir süre sonra  Askeri Tıbbiye'ye geçerek, burada öğrenimine devam etti.  İstibdat yönetimine karşı çıktığı için Askeri Tıbbiyeden atıldı. Hukuk Mektebi'ne girerek  1904 yılında mezun oldu ve Paris Hukuk Fakültesi Siyasi ve İktisadi Bilimler Bölümünde doktorasını verdi.

1905 yılında  avukatlığa başlamış, aynı zamanda İstanbul Hukuk Mektebinde  Ceza Hukuku muallim muavinliğine, daha sonra da muallimliğine tayin edilmiştir. 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanı ile Kastamonu mebusluğuna seçilmiş, ancak kısa bir süre sonra, 7 Kasım 1908'de istifa etmiştir. 1908-1909 yılları arası İstanbul Barosu başkanlığında, 1 Haziran 1915'de Umumi Müfettişliğe, 23 Kasım 1915 de Adliye Nezareti Müsteşarlığına tayin edilmiştir.

İstanbul'un işgal edilmesi üzerine Ankara'ya gelerek Büyük Millet Meclisine katılmıştır. Hariciye Vekili Bekir Sami Bey ile birlikte murahhas(delege) olarak Moskova'ya gitmiş ve daha sonra ikinci bir defa, Heyeti Murahhas Reisi sıfatıyla, Moskova'ya giderek Ali Fuat Paşa ve Dr. Rıza Nur ile birlikte TBMM hükümeti adına 16 Mart 1921'de Moskova Antlaşmasını imzalamıştır. 30 Mart 1920'de Adliye Vekili, 15 Mayıs 1921'de Hariciye Vekili seçilmiştir. 2 Ekim 1922'de vekillik görevinden istifa etmiş, 1923'de Londra Temsilciliği'ne tayin olmuş, ancak bilahare sefirlik ile milletvekilliğinin bir arada yapılamayacağına dair alınan karar üzerine milletvekilliğini tercih etmiştir. 1930'da ikinci defa Adliye Vekilliğine tayin edilmiş, 1933'de istifa etmiştir.

Siyaseti bıraktıktan sonra Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde Ekonomi Profesörü olmuş, 1961 yılında Temsilciler Meclisinde Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi adına bulunmuş, 15 Nisan 1969 tarihinde  ölmüştür.