23 Temmuz 2013 Salı

İbrahim ABİLOV (1881-1923)

İbrahim Abilov; 1881 yılında Azerbaycan’ın Nahcivan Özerk Cumhuriyetinin, Ordubad şehrinde doğdu. Ahter  Okulunda eğitim görürken,  babasının vefatı üzerine eğitimini yarım bırakarak, ailesini geçindirmek için çalışmaya başladı,  1903 yılından itibaren Mahaçkala ve Bakü'de amelelik yaptı. Bakü’de çalışırken, devrimci harekete katılarak, Azerbaycan sosyal-demokrat örgütü "Hümmet" bünyesinde  faaliyet gösterdi. 1912 yılında  "Bakü Hayatı" gazetesinde editör olarak göreve başladı.

Siyasi çalışmaları yüzünden Rus Çarlığı tarafından defalarca gözaltına alınan İbrahim Abilov Tiflis'te Menşevik "Hümmet" teşkilatının önemli isimlerinden biri olarak tanındı. 1918 yılının sonlarında Bakü Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Parlamentosuna milletvekili olarak seçilerek, Sosyalist Fraksiyonuna başkanlık etti. 1920 yılında Bakü "İskra" gazetesinin editörü oldu.


1920 yılında Azerbaycan'da Sovyet hakimiyeti kurulduktan sonra Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti İçişleri Bakan Yardımcısı görevine atanan Abilov, daha sonra 1921 yılında Azerbaycan’ın Türkiye Büyükelçiliğine atanarak, Sovyet-Türkiye-Azerbaycan-Türkiye dostluk ilişkilerinin geliştirilmesinde büyük bir rol oynadı. Osmanlı İmparatorluğunun son yıllarında çok yoğun bir şekilde yaşanan Türk Rus savaşlarına rağmen İbrahim Abilov’un verimli diplomatik faaliyeti ve doğrudan katılımı sayesinde Sovyet Cumhuriyetleri ile Genç Türkiye Cumhuriyeti arasında bir çok anlaşma imzalandı ve Sovyet Cumhuriyetlerinden Türk Kurtuluş Savaşına sempati ile bakılmasını sağladı. 

İbrahim Abilov; 17 Şubat-4 Mart 1923 tarihleri arasında İzmir’de toplanan İzmir İktisat Kongresine katılmak üzere İzmir’e gelmiş ve 23 Şubat 1923 tarihinde rahatsızlanarak İzmir’de hayatını kaybetmiştir.

 Kaynak-Elmar Huseynli