İsmail
Hakkı Kavalalı, Atatürk’ün Selanik Askeri Rüştiyesi’nden arkadaşıdır.
Atatürk’ün Sofya’da Askeri Ataşe olarak bulunduğu sırada börk serpuşlu
(yeniçerilerin kullandığı başlık) yeniçeri kıyafeti ile çektirdiği fotoğrafın
hikayesini şöyle anlatır:
“Harp
Okulu’ndan sonra onu Sofya’da yarbay rütbesi ile ataşemiliter olarak gördüm.
Ben o zamanlar Bulgar Sorbanyası’nda (Meclisinde) milletvekili idim. Dört
arkadaşımla Bulgaristan’daki Türkleri temsil ediyorduk. Kendisiyle hemen her
zaman konuşur dertleşirdik. Bir gün yine Mustafa Kemal’le birlikteydik.
Bulgarların düzenlendiği bir kostümlü balo’ya yabancı devlet temsilcilerini de
milli giysiyle davet eder bir mektup geldi. Hiç unutmam, birden bire gözleri
parladı, bana döndü ve:
“İsmail
sen Bulgar treni'nde parasız gezebiliyorsun. İstanbul’a git. Bana bir yeniçeri
ağası kostümü getir” dedi.
Bir
de Enver Paşa’ya hitap eder bir mektup yazdı. İstanbul’a geldim, dediği kostümü
aldım ve döndüm. Baloya beraber gittik. O, bu giysiyle bütün bakışları kendine
çekiyordu. İri vücuduna ayrı bir heybet veren bu giysi ve yüzündeki maske,
O'nun gözlerindeki sonsuz parıltılarla efsaneleşen bir kudret de katmıştı.
Bütün konuklar, bunun kim olduğunu birbirine soruyorlardı.
Bir
süre sonra, büyük ödüllü bir dans yarışmasına girdi. Bulgar Başbakanı'nın
kızına kavelyelik ediyordu. Zaten bu kız daha önce O'nun flörtü idi. Mustafa
Kemal çok güzel dans ederdi. Nitekim, bütün valsleri olağanüstü bir başarı ile
bitirerek yarışma birinciliğini kazandı. Bu ara Bulgar Meclisi Başkanı bana, bu
gencin kim olduğunu sormuştu. Önce tanımadığımı söyledim, sonra ataşemiliter
Mustafa Kemal olduğunu öğrenince hayranlığını şöyle belirtmişti:
"Müthiş,
müthiş bir adam!"
Yarbay
Mustafa Kemal İstanbul Topkapı Sarayı'ndan özel izinle getirttiği bu yeniçeri
kostümünü, 11 Mayıs 1914 gecesi Sofya'da katıldığı kıyafet balosunda giydi ve
birinci seçildi.
Kaynak:İsmail
Hakkı Kavalalı, Vakit Gazetesi, 08.09.1947
