27 Mart 2013 Çarşamba

YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU (1889 – 1974)



Yakup Kadri Karaosmanoğlu;  27 Mart 1889 tarihinde  Kahire’de dünyaya geldi.  İlköğrenimini Manisa’da Fevziye Mekteb-i İptidaisi’nde tamamladı, 1903yılında İzmir İdadisi'ne girdi, babasının ölümü üzerine İzmir İdadisi’ndeki eğitimini tamamlayamadı; 1905 yılında annesiyle Mısır'a döndü. Mısır’daki Jön Türkler ile tanıştı, Jön Türkler’in etkisiyle politikaya ilgi duymaya başladı İskenderiye'deki bir Fransız okulunda ve İsviçre Lisesi’nde eğitim görerek iki yıl sonra ortaöğrenimini tamamladı.

1908 yılında ailesiyle İstanbul’a döndü, İstanbul Hukuk Mektebi'ne kaydoldu ancak üçüncü sınıftan terk etti. 1909 yılında arkadaşı Şahabettin Süleyman aracılığıyla Fecr-i Âti topluluğuna katıldı.  1912 yılında tüberküloza yakalanarak,  tedavi olmak için 1916 yılında İsviçre'ye gitti. Mondros Mütarekesi’nin imzalanması üzerine yurda döndü, İkdam gazetesinde yazılar yazmaya başladı. Yazılarında Kurtuluş Savaşı'nı destekledi. Milli mücadele ile ilgili kahramanlık hikayeleri  yazdı. Bu dönemdeki yazılarını daha sonra “Ergenekon” adlı eserinde kitaplaştırdı (1929).

1920 yılında Milli Mücadeleyi izlemek için bazı arkadaşlarıyla birlikte Ankara'ya çağrıldı. Batı cephesini dolaştı ve bu seyahatinden milli duyguları güçlenmiş, geleceğe dair ümit dolu olarak İstanbul’a döndü.
Tetkik-i Mezalim Komisyonunda  görev verilmesi üzerine Kütahya, Simav, Gediz, Eskişehir, Sakarya yörelerini dolaştı; Yunanlıların Anadolu’da verdiği zararı ve gördüklerini kaleme aldı.   

Milli Mücadele yıllarında ve sonrasında etkin bir siyasal yaşam süren Yakup Kadri; Milli Mücadeleden itibaren Atatürk’ün yakın arkadaşları arasında yer aldı.  9 Eylül zaferinden sonra TBMM’ye Mardin milletvekili olarak girerek  II., IV., XII. dönemlerde milletvekili olarak görev yaptı. 13 Aralık 1974 tarihinde Ankara’da hayatını kaybetti.