19 Nisan 2011 Salı

TAYYARECİ MİTHAT NURİ BEY (1889-1971)


Tayyareci Mithat Nuri Bey 1889 yılında İstanbul’da doğdu. 1911 yılında Mühendishane-i Berri Hûmayun Mektebi’nden teğmen olarak mezun oldu. Sultan Mehmet Reşat tarafından ‘Liyakat Madalyası’yla ödüllendirildikten sonra da Paris’e Topçu Okulu’na gönderildi. Ancak, 1911 yılında Osmanlı Hava Kuvvetleri’nin kuruluş çalışmaları sırasında Paris’e gelen Havacılık Teşkilatı Komisyon Başkanı Süreyya Bey tarafından sınıfı değiştirildi ve Paris’teki ‘École Aéronautique’ Havacılık Okulu’na gönderildi. 1912’de bu okulu bitirdi. Birinci Dünya Savaşı başlayınca, Osmanlı Devleti’nin müttefiki Almanya’ya geçerek, Prusya Kraliyet Hava Kuvvetleri’nde görev aldı.

Tayyareci Mithat Bey, Birinci Dünya Savaşı sonrası İstanbul’a döndüğünde, Ayastefanos (Yeşilköy) Tayyare Mektebi’nde eğitmen olarak görev aldı. Tayyareci Mithat Bey’in pilot yetiştirme dönemi pek uzun sürmedi. Osmanlı Devleti’nin savaşlarından biri daha başlamıştı. Arabistan topraklarındaki savaş iyice kızışınca, Mithat Bey Tayyare Mektebi’ndeki görevinden alınarak apar topar güney cephesine gönderildi.

16 Mart 1920’de İstanbul işgal edildiğinde, Tayyareci Mithat Bey birkaç arkadaşıyla beraber İstanbul’dan kaçıp, milli kuvvetlere katıldı. Ankara’ya ulaştı. Mühendis olduğu için önce Ankara Silah Atölyesi’nde, sonra Eskişehir Demiryolları Fabrikası bünyesinde kurulmuş olan Hafif Silah Tamirhanesi’nde daha sonra da Kayseri Hava Ulaştırma Birliği’nde görev aldı.
Büyük yararlılıklar gösterecek gözü pek, başarılı genç pilotlar yetiştirdi. Uçuş öğretmenliği yaptığı dönemlerde Mithat Bey, Türk havacılık tarihindeki ilk Türkçe teknik uçuculuk kitabı olan ‘Vasıta-i Tayyare’yi yazıp yayımladı.

Kurtuluş Savaşı’nda uçağıyla gösterdiği yararlılıklar nedeniyle İstiklâl Madalyası ile onurlandırıldı.

Tayyareci Mithat Bey, 1971 yılının Haziran ayında 82 yaşında vefat etti.

Kaynak- (Skylife Dergisi, Ekim.2007)