2 Ocak 2010 Cumartesi

Fevzi Mustafa Çakmak (1856 -1950)

Asker ve siyaset adamı. 1856 yılında İstanbul’da doğdu. 1898 yılında kurmay yüzbaşı olarak Akademiyi bitirdikten sonra, Arnavutlukta görev yaptı. (1899) Arnavutluk ve Rumeli vilayetleriyle ile ilgili ıslahat kararlarını uygulamakla görevli heyette bulundu, (1912) 1917 de Diyarbakır’da tümen komutanlığı, aynı yıl Filistin’de 7. Ordu Komutanlığı yaptı. 1918 de Genelkurmay Başkanlığında görevliydi.

1919 yılı başlarında Ali Rıza Paşa Kabinesinde Harbiye nazırı oldu. Fevzi Paşa 3 Mayıs 1920 de Kozan Milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisine katıldı; aynı gün de Milli Savunma Bakanlığına ve İcra Vekilleri Heyeti Reisliğine getirildi.

1920 sonlarında Erkân-ı Harbiye Umumiye Vekil Vekiliydi. 1921 de II. İnönü Savaşından sonra Korgenerallik rütbesiyle Genelkurmay Başkanlığına getirildi. Sakarya Zaferinin ardından da Meclisten Mareşallik rütbesini aldı. İlk yıllarda aynı zamanda milletvekiliydi, ama 1925 te askerlikle siyaset arasında bir seçim yapma durumunda kalınca asıl mesleğinde karar kıldı ve 1944 yılında yaş haddinden emekliye ayrılıncaya kadar Genelkurmay Başkanlığında kaldı. En büyük başarısı Atatürk ile İnönü’nün de kesinlikte aynı görüşte olmalarından güç alarak, orduyu siyaset dışında bırakabilmesiydi.

Mareşal Fevzi Çakmak, 1948 yılında emekli olduktan sonra DP listesinden İstanbul Milletvekili olarak Meclise girdi.

10 Nisan 1950 günü İstanbul'da hayata gözlerini yumdu.

Kaynak: (Toktamış Ateşin "Devrim Tarihi" adlı kitabı)