2 Ocak 2010 Cumartesi

Hasan Tahsin Uzer (1878-1939)

Hasan Tahsin Uzer 1878 yılında Selanik’de doğdu. Atatürkün annesi Zübeyde Hanımın evladı gibi sevdiği Hasan Tahsin, Mustafa Kemalin çocukluk arkadaşıdır.

1897de Mülkiyeden mezun oldu. İlk memuriyete Pursiçan Bucak Müdürlüğüyle başlar. Daha sonra Çiç ve Alnus Bucak Müdürlüklerinde bulunmuş, 1902de Razlık, sonra da sırasıyla Gevgili, Florina ve Kesendire Kaymakamlığı yapmıştır.

I. Dünya Savaşı boyunca çeşitli valilik görevlerinde bulunmuş, Meclisi Mebusan da ve Cumhuriyetin kurulmasından sonra da TBMM de milletvekilliği yapmış bir Osmanlı-Türk devlet ve siyaset adamıdır.

İlk Valilik görevini 1913 yılında Van’da yapmıştır. 1914 te Erzurum Valisidir. Erzurum Valiliği sırasında (I. Dünya Savaşı dönemi) orduya yaptığı hizmetlerden dolayı Altın Liyakat Muharebe Madalyası ve fahri üsteğmen ve yüzbaşılık, bir yıl sonrada Harbiye Nezaretinde yapılan bir törenle binbaşı rütbelerini almıştır.

İttihat ve Terakkiye aşırı derecede bağlıydı. Annesi de İttihat Terakki üyesidir. 1916da kendisini Suriye Valisi olarak görmekteyiz.

1918 yılında I. Dünya Savaşı yenilgisiyle İttihat ve Terakki iktidarı ortadan kalkınca, Hasan Tahsin Uzer 9 Ocak 1918 tarihinde İzmir Valiliğine tayin edilmiştir. Valiliği sırasında I. Dünya Savaşı yenilgisinin dumura uğrattığı idari mekanizmayı yeniden düzenlemeye, rüşvetle mücadeleye önem vermiş, devlet dairelerinin halka açık olmasını sağlamıştır.

19 Ocak 1919da İzmir Mebusu olarak Osmanlı Meclisi Mebusanına katılmıştır. İstanbul’un işgali üzerine Osmanlı Meclisi kapatılmış, Hasan Tahsin de tutuklanarak Malta’ya sürülmüştür.

Türkiye’ye dönüşünün ardından, 1924 te Ardahan, 1927 de Erzurum, 1933 te Konya Milletvekili olmuştur. 10 Aralık 1934 tarihinde "Uzer" soyadı kendisine bizzat Atatürk tarafından verilmiştir. 1919 yılında başlayan İzmir Milletvekilliği dahil, Malta’daki sürgün yılları çıkarıldığında 1935 yılına kadar milletvekili olarak kalmıştır.

Hasan Tahsin, 6 Eylül 1935te Üçüncü Ordu Genel Müfettişliğine getirilmiştir. Bu görevdeyken 1939 yılında vefat etmiştir.

Kaynak: (Toktamış Ateşin "Devrim Tarihi" adlı kitabı)