3 Ekim 2009 Cumartesi

Hazar İmparatorluğu ve Karay Türkleri


Göktürk İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra batı kanadı, Don-Volga-Kafkasya üçgeninde 650 yılında Hazar Devletini (Hazar Kağanlığı) kurdular, başkentleri İtil, Etel veya Belencer'di. Hazar kelimesi Türk kökenli bir kelimedir ,( gazar, kezer, gezer) kökünden olup göçebe, dolaşan anlamına gelmektedir. Hazarlar kendilerine Sabar demişlerdir. Bizanslılarda, Sabarların yaşadıkları bölgeye de Sabariya demişlerdir. (Bugünkü Sibirya)

Türk Hazar devleti çağının ve doğu Avrupa’nın en mühim ve en modern devletlerinden biri idi. Hazarlar, bizim de içinden çıktığımız Oğuz boyundandırlar, dört yüz sene Hazar denizi ile Karadeniz arasında devlet olarak varlıklarını sürdürdüler.

Hazar Türkleri alfabe olarak Orhun yazıtlarının alfabesi olan Göktürk alfabesini kullandılar, Türk dilinin Kıpçakça lehçesini konuşurlardı. Bu lehçe Türk dili içinde Oğuz lehçeleri gurubunda yer alır ve en çok konuşulan gurubu oluşturur.

Türklerin Ortaasya'daki ilk dinleri Şamanlıktı. Türk boyları yüzyıllar içinde anayurtlarını terkederek başka, başka yerlere göç ettiler. Dinsel inançlarında da değişikler oldu, içinde bizim de bulunduğumuz Türk boyları ve devletleri Müslümanlığı, bir kısmı Hıristiyanlığı, bir kısmı Budizm’i bir kısmı da Yahudiliği seçti. Yahudiliği din olarak seçen Türk boylarında Hazar Kağanlığı ve onların günümüzdeki torunları Karay (Karaim) Türkleridir.

Karayların merkezi Kırım olup, Hazar kağanlığının bakiyeleridirler. Kırım'daki Çift-Kale ata yurtları sayılır. Bu Çift-Kale'nin yanında bulunan Balta-Tiymez (Balta vurulamaz, dokunamaz) onların kutsal saydıkları meşeleri bulunan tarihi mezarlıklarıdır. Bahçesaray yakınlarındaki bu merkezden dünyanın çeşitli yerlerine dağılmışlardır. Litvanya, Polonya ve Azerbaycan'a buradan göçmüşlerdir.

Karay Türkçesinin Kırım, Trakay ve Galiç olmak üzere 3 ağzı vardır. Kırım özerk cumhuriyetinin Kezlev adlı şehrinde (Ruslar burayı işgal ettikten sonra Yevpatorya diye değiştirmişlerdir.) ibadet merkezleri vardır. İbadethanelerine Kenasa derler. İbadet dilleri Türkçedir. Beni İsrail oğullarıyla (yahudilerle) mezhep çatışmasından dolayı anlaşamazlar. Şimdiki Başkanları Vladimir Örmeli'dir. Dini liderleri Davut Yel olup Kiev'de ikamet etmektedir. Karaylar her sene Kırım'da toplanırlar.

Kaynak- Türkiye İstiklâl ve Hürriyet Mücadeleleri Tarihi