2 Ekim 2009 Cuma

Karakalpak Özerk Cumhuriyeti


Karakalpak Özerk Cumhuriyetinin nüfusu 1.418.100 dir. Karakalpak Özerk Cumhuriyeti, Aral Gölü’nün güneydoğu ve güneybatısında yer alır. Orta kesim, Amuderya ırmağı vadisi ve deltasından oluşur. 164.900 km2′lik bir araziye sahip olan Karakalpakistan’ın iklimi kara iklimidir.

Karakalpakistan’ın en önemli yerleşim merkezi başkent Nukus’tur. Amuderya deltasının başında kurulmuş olan Nukus 1932′de şehir statüsünü kazandı. Başta gıda işleme tesisleri olmak üzere çeşitli hafif sanayi kuruluşlarının bulunduğu kentte , Özbek Bilimler Akademisi’nin Karakalpak şubesi ile öğretmen okulu, müze ve tiyatro mevcuttur.

Uzun yıllar Kazaklarla da iç içe yaşayan Karakalpaklara ilişkin tarihi kayıtlar ancak 16.yüzyıla kadar iner. Eski yurtlarının Kazan ve Astrahan arasındaki Volga kıyıları olduğu, oradan Amuderya çevresine göç ettikleri bildirilmektedir. 18. yüzyılda Amuderya yöresine yerleşen Karakalpaklar , Özbekler ve Kazaklar dışında bölgede az sayıda Türkmen ve Rus azınlıkları da yaşamaktadır.

Karakalpakistan, 1936 yılı Aralık ayında Özbekistan’a katılmıştır. 1 Aralık 1990′da Cumhuriyet Yüksek Konseyi tarafından Karakalpakistan’ın özerkliği kabul edilerek Özbekistan’ın ilk ve tek özerk cumhuriyeti olduğu onaylanmıştır. Kentlerde oturanların oranı % 48 dolayındadır. Başlıca kentler Nukus, Hoceyli, Biruni, Tahyataş, Çimbay, Turtkul ve Altıkıl’dır.
Kaynak- Türkiye İstiklâl ve Hürriyet Mücadeleleri Tarihi